5651 sayılı bilişim hukuku kanunu, Türk Medeni Kanunu, Ceza Muhakemeleri Kanunu ve Borçlar kanunu gibi kanunlar, bilişim hukukun temelini oluşturur ve bilişim hukukunda verilen kararların da temel dayanaklarıdırlar. Bilişim hukuku teknolojinin ve iletişimin sağlıklı yürümesi için birtakım kurallar geliştirmiştir. 

Kitlesel iletişim araçlarının gelişmesi ve yaygınlaşması ile birlikte birçok problem de ortaya çıkmıştır. Her ne kadar bilgi hiç olmadığı kadar hızlı bir şekilde yayılıyor ve iletişim hiç olmadığı kadar kolay hale geliyor olsa da, birçok insanın suç işlemesi de aynı oranda kolaylaşmış oldu. 

İnternetin yaygınlaşması ile birlikte sanal korsan adı verilen kişiler ortaya çıktı. Bu kişiler insanları kandırarak paralarını çalıyor ve birçok insanın mağdur olmasına neden oluyordu. 

Ayrıca internet üzerinden mobbing yapılması oldukça yaygınlaştı. Sosyal medya hesaplarından ya da diğer internet araçları kullanılarak insanların tehdit edilmesi, küfür ve hakarete uğraması çoğaldı. 

Bu ve benzeri birçok suçla ilgili etkili ve caydırıcı düzenlemelerin yapılması gerekiyordu. Bilişim hukuku yukarıda sayılan tüm bu olumsuzlukları gidermeye yönelik kurallar ortaya çıkardı. 

Suçun önlenmesi ve caydırıcılığı ile ilgili bilişim hukuku kapsamında aşağıdaki kanunlar sıralanmıştır: 

5651 sayılı kanun. 

• 6698 sayılı kişisel verilerin korunması kanunu. 

• 6563 sayılı elektronik ticaretin düzenlenmesi hakkında kanun. 

• 5809 sayılı elektronik haberleşme kanunu. 

• 5070 sayılı elektronik imza kanunu. 

• 5846 sayılı fikir ve sanat eserleri kanunu.

• 5187 sayılı basın kanunu. 

• 655 sayılı KHK (29. Madde). 

• Markaların korunması hakkında kanun hükmünde kararname.

• 1262 sayılı Sağlık Bakanlığının İspençiyari ve Tıbbi Müstahzarlar Kanununun 18. Maddesi. 

• 7258 sayılı Futbol ve Diğer Spor Müsabakalarında Bahis ve Şans Oyunları Düzenlenmesi Hakkında Kanunun 5. Maddesi. 

• 6362 sayılı sermaye piyasası kanununun 115. Maddesi.

• Fikir ve sanat eserleri kanunu.

Bilişim suçları kapsamında aşağıda bilişim hukuku ile ilgili yönetmelikler sıralanmıştır: 

• İnternet ortamında yapılan yayınların düzenlenmesine daire usul ve esaslar hakkında yönetmelik. 

• Telekomünikasyon kurumu tarafından erişim sağlayıcılara ve yer sağlayıcılara faaliyet belgesi verilmesine ilişkin usul ve esaslar hakkında yönetmelik. 

• İnternet toplu kullanım sağlayıcıları hakkında yönetmelik. 

• İnternet alan adları yönetmeliği. 

• İnternet geliştirme kurulu yönetmeliği. 

• Elektronik haberleşme sektöründe kişisel verilerin işlenmesi ve gizliliğinin korunması hakkında yönetmelik. 

• Elektronik ticarette hizmet sağlayıcı ve aracı hizmet sağlayıcılar hakkında yönetmelik. 

• Elektronik haberleşme sektöründe şebeke ve bilgi güvenliği yönetmeliği. 

• Elektronik haberleşme sektörüne ilişkin yetkilendirme yönetmeliği.

• Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik

• Elektronik Ürün Senedi Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik

• TİCARİ REKLAM VE HAKSIZ TİCARİ UYGULAMALAR YÖNETMELİĞİ

• Mevzuat Hazırlama Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik

• Sağlık Beyanı İle Satışa Sunulan Ürünlerin Sağlık Beyanları Hakkında Yönetmelik

• Tıbbi Cihaz Satış, Reklam ve Tanıtım Yönetmeliği

• Valilik ve Kaymakamlık Birimleri Teşkilat, Görev ve Çalışma Yönetmeliği

• Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkilerin Satışına ve Sunumuna İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik

• Ticari İletişim ve Ticari Elektronik İletiler Hakkında Yönetmelik

• Kişisel Sağlık Verileri Hakkında Yönetmelik

• Veri Sorumlusuna Başvuru Usul ve Esasları Hakkında Tebliğ

• Radyo, Televizyon ve İsteğe Bağlı Yayınların İnternet Ortamından Sunumu Hakkında Yönetmelik

• Kişisel Verilerin Silinmesi, Yok Edilmesi veya Anonim Hale Getirilmesi Hakkında Yönetmelik

• Veri Depolama Kuruluşunun Faaliyet, Çalışma ve Denetim Esasları Hakkında Yönetmelik

Türk ceza kanunu, kişisel verilerin korunması kanunu, tazminat hukuku, ceza muhakemeleri yasası gibi yasalar da bilişim hukuku kapsamında değerlendirilebilir.

Bilişim Hukuku Neleri Kapsar?

Bilişim hukuku kapsam olarak aşağıdakilerden oluşmaktadır: 

• Herhangi bir bilgisayar sistemine izinsiz girme ya da erişim sağlama. 

• Bilgisayar cihazlarını bozma ve kullanılmaz hale getirme. 

• İnterneti ve bilgisayarı kullanarak, dolandırıcılık faaliyetinde bulunma. 

• İnterneti ve bilgisayarı kullanarak, sahtekarlık eylemini gerçekleştirme. 

• Yasal olarak korunan herhangi bir yazılımı ele geçirme. 

• Yasal olan bir yazılımı izinsiz kullanma ya da deşifre etme. 

• Yasalara aykırı olan yayınları internette yayma. 

• Pornografik yayınları internette yayma. 

• Hakaret içeren paylaşımları internette paylaşma.

Bilişim suçları ile ilgili olan Türk Ceza Kanunu madde 135 ve devamındaki maddelerde bazı tanımlamalar yapılmıştır ve işlenen bilişim suçlarına hangi cezalar verileceği detaylı olarak belirtilmiştir.

“Kişisel verilerin kaydedilmesi

Madde 135- (1) Hukuka aykırı olarak kişisel verileri kaydeden kimseye bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası verilir.

(2) Kişisel verinin, kişilerin siyasi, felsefi veya dini görüşlerine, ırki kökenlerine;

hukuka aykırı olarak ahlaki eğilimlerine, cinsel yaşamlarına, sağlık durumlarına veya sendikal bağlantılarına ilişkin olması durumunda birinci fıkra uyarınca verilecek ceza yarı oranında artırılır.

Verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme

Madde 136- (1) Kişisel verileri, hukuka aykırı olarak bir başkasına veren, yayan veya ele geçiren kişi, iki yıldan dört yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

(2) (Ek:17/10/2019-7188/17 md.) Suçun konusunun, Ceza Muhakemesi Kanununun 236 ncı maddesinin beşinci ve altıncı fıkraları uyarınca kayda alınan beyan ve görüntüler olması durumunda verilecek ceza bir kat artırılır.

Nitelikli haller

Madde 137- (1) Yukarıdaki maddelerde tanımlanan suçların;

a) Kamu görevlisi tarafından ve görevinin verdiği yetki kötüye kullanılmak suretiyle,

b) Belli bir meslek ve sanatın sağladığı kolaylıktan yararlanmak suretiyle,

İşlenmesi halinde, verilecek ceza yarı oranında artırılır.

Verileri yok etmeme

Madde 138- (1) Kanunların belirlediği sürelerin geçmiş olmasına karşın verileri sistem içinde yok etmekle yükümlü olanlara görevlerini yerine getirmediklerinde bir yıldan iki yıla kadar hapis cezası verilir.

(2) (Ek: 21/2/2014-6526/5 md.) Suçun konusunun Ceza Muhakemesi Kanunu hükümlerine göre ortadan kaldırılması veya yok edilmesi gereken veri olması hâlinde verilecek ceza bir kat artırılır.

Şikayet

Madde 139- (1) Kişisel verilerin kaydedilmesi, verileri hukuka aykırı olarak vermeveya ele geçirme ve verileri yok etmeme hariç, bu bölümde yer alan suçların soruşturulması ve kovuşturulması şikayete bağlıdır.

Tüzel kişiler hakkında güvenlik tedbiri uygulanması

Madde 140- (1) Yukarıdaki maddelerde tanımlanan suçların işlenmesi dolayısıyla tüzel kişiler hakkında bunlara özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunur.”

Bilişim hukuku mevzuatını detaylı olarak incelemek için, https://www.tbd.org.tr/wp-content/uploads/2016/05/bilisim-mevzuati-tbd.pdf 

Bağlantısını ziyaret edebilirsiniz.

Bilişim Hukukunda Avukatın Önemi

Kapsamlı uygulama sahasına sahip olan bilişim hukukunda gerçek ve tüzel kişilerin başarılı olma şansları yoktur. Bilişim hukuku ile ilgili davaların kazanılabilmesi için bu alanda uzman olan bir avukata ihtiyaç vardır. 

Bilişim hukukunda nelerin suç teşkil edildiğinin ve verilecek olan cezaların iyi bilinmesi gerekir. Ayrıca mahkemelerde iyi bir savunma yapmak gerekir. Usul olarak yapılan hatalardan dolayı birçok davanın kaybedildiği görülmüştür. 

Yukarıda sayılan tüm bu unsurlara göre deneyimli bir avukatla savunma yapılması daha yararlı olacaktır. 

Uzman ve deneyimli bir bilişim avukatı; telif hakkı, siber zorbalık, kişisel verilerin korunması ve daha birçok bilişim hukuku konusunda hakkınızı korumanızı sağlayacaktır.